به راحتی حواسش پرت میشود
در یاد گرفتن مطالب جدید به مشکل میخورد
در برابر فعالیتهایی که انرژی ذهنی مقاومت میکند
مرتباً وسایل خود را گم میکند
در حال پیچ و تاب خوردن و بیقرار هستند
اصطلاحاً دائماً «در حال حرکت» هستند
در منتظر ماندن برای چیزی یا در صف قرار گرفتن مشکل دارند
اختلال کم توجهی یا بیش فعالی یکی از اختلالات شایع ذهنی است که در کودکان و حتی در بزرگسالان مشاهده میشود. نشانههای بیماری شامل موارد زیر می باشند: حواس پرتی (ناتوانی در تمرکز)، بیش فعالی (فعالیت بیرویه و آرام و قرار نداشتن)، تکانشگری (رفتارهایی که لحظهای بدون تفکر انجام داده میشود). بیش فعالی جزو اختلالات رفتاری مزمن و ناتوان کننده شناخته میشود که بر روی زندگی فرد، جایگاه، عملکرد روزمره و ارتباطات اجتماعی تأثیرات منفی زیادی میگذارد. بیش فعالی در صورت عدم درمان مناسب میتواند منجر به ضعف عزت نفس و عملکرد اجتماعی در کودکان شود. بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی ممکن است دچار حس کم ارزشی باشند، حساسیت بیشتر نسبت به انتقاد داشته باشند و بی جهت خودشان را سرزنش کنند که احتمالاً ناشی از عیب جویی زیاد در طول زندگی است
مطالعهای که از کودکان و نوجوانان انجام شد نشان میدهد که ۲.۵% از بزرگسالان و ۸.۴% از کودکان دارای مشکلات بیش فعالی هستند. بیش فعالی معمولاً در کودکانی که در سنین مدرسه هستند شناسایی میشوند که موجب مشکلاتی نظیر برهم زدن نظم کلاس و بینظم انجام دادن تکالیف میباشد. با توجه به تفاوت در نحوه بروز علائم، این بیماری در پسران بیشتر از دختران تشخیص داده میشود. با این حال، این بدان معنا نیست که پسران بیشتر به بیش فعالی مبتلا هستند. پسران تمایل به بیش فعالی و سایر علائم بیرونی دارند در حالی که دختران تمایل به عدم تحرک دارند
بسیاری از کودکان ممکن است در نشستن، انتظار نوبت، توجه، بی قراری و رفتار تکانشی مشکل داشته باشند. با این حال، کودکانی که معیارهای تشخیصی بیش فعالی را دارند، از این جهت متفاوت هستند که علائم بیش فعالی، تکانشگری، سازماندهی و/یا بی توجهی آنها به طور قابل توجهی بیشتر از حد انتظار برای سن یا سطح رشد آنها است. این علائم منجر به رنج قابل توجهی می شود و مشکلاتی را در خانه، مدرسه یا محل کار و در روابط ایجاد می کند. علائم مشاهده شده نتیجه نافرمانی فرد یا ناتوانی در درک وظایف یا دستورالعمل ها نیست
بیماری بیش فعالی به سه بخش تقسیم میشود
شکل غالباً بی توجه
شکل غالباً بیش فعال و تکانشگر
شکل ترکیبی
تشخیص این بیماری بر اساس شناسایی علائم پایدار است که در یک دوره زمانی شش ماهه اتفاق میافتد. با این که بیش فعالی را میتوان در هر سنی تشخیص داد، اما این اختلال از دوران کودکی شروع میشود
هنگام بررسی و تشخیص این بیماری، باید توجه داشت که علائم آن باید از ۱۲ سالگی به قبل وجود داشته باشد و در بیش از یک مرحله مشکل ایجاد کرده باشد. به عنوان مثال، علائم نمیتواند تنها در خانه بروز کنند
بی توجهی در چالشهایی مانند ماندن در یک فعالیت، تمرکز و سازماندهی، اشاره دارد. برای تشخیص این نوع بیش فعالی، شش یا پنج مورد (برای افراد ۱۷ ساله یا بیشتر) از علائم زیر اغلب رخ میدهد
به جزئیات توجه نمیکند و یا در کارهای مدرسه و شغلی اشتباه میکند
در تمرکز روی کارها یا فعالیتها، مانند سخنرانی، مکالمه یا مطالعه طولانی مشکل دارد
به نظر میرسد وقتی با او صحبت میشود گوش نمیدهد (یعنی به نظر می رسد جای دیگری است)
مشکل داشتن در انجام خواستهها و دستورات، تکالیف مدرسه، کارهای خانه یا وظایف شغلی. (ممکن است کارها را شروع کند اما به سرعت تمرکز خود را از دست بدهد)
در سازماندهی کارها و امور مشکل دارد (مثلاً زمان را به خوبی مدیریت نمیکند؛ کارها را نامرتب انجام میدهد)
کارهایی که نیاز به تلاش ذهنی مداوم دارند، مانند تهیه گزارشها و تکمیل فرمها، اجتناب می کند یا دوست ندارد
اغلب وسایلی را که در کارها یا زندگی روزمره مورد استفاده قرار میگیرند را گم میکنند، مانند اوراق مدرسه، کتاب، کلید، کیف پول، تلفن همراه و عینک
به راحتی حواسش پرت میشود
نوجوانان و بزرگسالان نیز ممکن است فراموش کنند که کارهای روزمره خود را انجام دهند مانند کارهای خانه، انجام دادن امور روزانه، پاسخ دادن تماسهای تلفنی، پرداخت صورتحسابها و حاضر شدن در قرار ملاقاتها
بیش فعالی به حرکات بیش از حد مانند بی قراری، انرژی بیش از حد، ثابت ننشستن و پرحرف بودن اشاره دارد. اما تکانشگری به تصمیمات یا اقداماتی اشاره دارد که بدون فکر کردن به عواقب آن انجام میشود
برای تشخیص این نوع بیش فعالی، شش یا پنج مورد (برای افراد ۱۷ ساله یا بیشتر) از علائم زیر مورد بررسی قرار میگیرد که اگر وجود داشته باشد مرحله درمان آغاز میشود
بی قراری میکند، دست ها یا پاها را تکان میدهد، ضربه میزند یا روی صندلی تکان میخورد
قادر به نشستن طولانی مدت نیست (در کلاس درس، محل کار)
در جاهایی که نامناسب است میدود یا بالا میرود
قادر به بازی یا انجام فعالیتهای اوقات فراغت به آرامی نیست
همیشه در حال حرکت است
بیش از حد صحبت میکند
قبل از اینکه سؤالی تمام شود، پاسخ میدهد (مثلاً ممکن است جملات افراد را قطع کند، منتظر صحبت کردن در مکالمات نیستید)
به سختی منتظر نوبت می ماند، مثلاً در هنگام انتظار در صف
حرف دیگران را قطع میکند (به عنوان مثال، مکالمات، بازی ها یا فعالیت ها را قطع میکند یا بدون اجازه از وسایل دیگران استفاده میکند). نوجوانان و بزرگسالان مسنتر ممکن است کارهایی را که دیگران انجام میدهند به عهده بگیرند
این نوع بیش فعالی زمانی تشخیص داده میشود که معیارهای دو نوع بی توجه و بیش فعال/تکانشی دیده شود
بیش فعالی معمولاً توسط روانپزشکان و روانشناسان تشخیص داده میشود. ارزیابی روانپزشکی شامل شرح علائم از بیمار و پرسش از نزدیکان وی، تکمیل پرسشنامهها توسط بیمار، مراقبین و معلمان، سوابق کامل روانپزشکی و پزشکی، سابقه خانوادگی و اطلاعات مربوط به آموزش، محیط و تربیت است. همچنین ممکن است شامل ارجاع برای ارزیابی پزشکی برای رد سایر شرایط پزشکی باشد
توجه به این نکته مهم است که شرایط متعددی مانند اختلالات یادگیری، اختلالات خلقی، اضطراب، مصرف مواد، آسیبهای سر، شرایط تیروئید و استفاده از برخی داروها مانند استروئیدها میتوانند بیش فعالی را تشدید کنند. همچنین ممکن است با سایر اختلالات سلامت روان، مانند اختلال نافرمانی مقابله ای یا اختلال سلوک، اختلالات اضطرابی و اختلالات یادگیری همراه باشد. بنابراین، ارزیابی کامل روانپزشکی بسیار مهم است. هیچ آزمایش خون یا تصویربرداری معمولی برای تشخیص بیش فعالی وجود ندارد
گاهی اوقات، بیماران ممکن است برای آزمایشهای روانشناختی اضافی (مانند آزمایشهای عصبی روانشناختی یا روانی آموزشی) ارجاع داده شوند یا ممکن است تحت آزمایشهای پیشرفتهی هوشمند برای ارزیابی شدت علائم قرار گیرند
عدم توانایی در توجه کردن به یک چیز
مکرراً اطراف را نگاه کردن و خیالبافی
بدون دستور العمل کاری را انجام دادن
اموال شخصی دیگران را برداشتن یا گم کردن اموال خود
دشواری در توجه کردن به جزئیات
ناتوانی در آرام گرفتن در یکجا
عدم توانایی در تکمیل کار های خود
بدون فکر کردن به عواقب کاری را انجام دادن
بهراحتی حواسشان پرت میشود
بیتوجهی
دشواری در خواندن،نوشتن و به طور کلی تمرکز کردن
عدم توانایی در اولویت بندی کردن
ضعف در کنترل تکانه
دشواری در مهارت های شنیداری
دشواری در سنجیدن عواقب طولانیمدت کار های خود
دشواری در کنترل احساسات
حساسیت بیش از حد به انتقاد و عدم توانایی کنترل استرس
ناتوانی در کنترل زمان و فراموش کردن قرار
دانشمندان هنوز علت خاصی برای بیش فعالی را شناسایی نکردهاند. در حالی که شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد ژنتیک با بیش فعالی مرتبط است و چندین ژن با این اختلال به چشم میخورند، اما هیچ ژن یا ترکیب ژنتیکی خاصی به عنوان علت این اختلال شناسایی نشده است
با این حال، توجه به این نکته مهم است که بستگان افراد مبتلا به بیش فعالی نیز اغلب تحت تأثیر این بیماری قرار میگیرند
درمان بیش فعالی معمولاً شامل ترکیبی از درمان عملگرایانه و مداخله دارویی است. در کودکان پیش دبستانی و کوچکتر، روشهای اولیه توصیه میشود که شامل راهبردهای رفتاری در قالب آموزش، مدیریت والدین و مداخله معلمان مدرسه است. درمان تعامل والد-کودک یک روش درمانی مبتنی بر شواهد برای کمک به کودکان خردسال مبتلا به بیش فعالی و اختلال نافرمانی مقابله ای است
بر اساس دستورالعملهای فعلی، محرک های روانی (آمفتامینها و متیل فنیدات) درمان های دارویی اولیه برای مدیریت بیش فعالی هستند. در بیمارانی که در سنین کم مبتلا به فعالی هستند، آمفتامین ها تنها داروی مورد تایید هستند. این دارو ها باید توسط پزشک تشخیص داده شده و تجویز شوند تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود
برای تعیین وقت مراجعه میتوانید با شمارههای زیر تماس بگیرید و یا از طریق سایت، نوبت خود را ثبت کنید
آدرس ما: تهران، خیابان پاسداران، نبش گلستان چهارم، پلاک ۱۸۶، مطب دکتر عدلی
Website Design by TASProMarketing – 2024